21 верасня 2023 года будзе праводзіцца Адзіны дзень бяспекі, які прысвечаны шэрагу пытанняў: адпрацоўка планаў эвакуацыі людзей пры пажары, дзеянняў ва ўмовах іншых надзвычайных сітуацыях, аказанні першай дапамогі.
Паводзіны пры ўзнікненні загарання ці выяўленні пажару залежыць ад канкрэтнай абстаноўкі і ўмоў распаўсюджвання агню. Аднак у любым выпадку нельга ўпадаць у паніку і губляць самавалоданне. Варта як мага хутчэй патэлефанаваць у дзяжурную службу МНС па нумары «101» ці «112» і паведаміць аб пажары, а самому паспрабаваць хутка ацаніць сітуацыю і дзейнічаць у залежнасці ад узросту, навыкаў і магчымасцяў, не падвяргаючы сваё жыццё небяспецы. У большасці выпадкаў, калі загаранне выяўлена ў самай пачатковай стадыі, яго можна ліквідаваць літаральна адной шклянкай вады ці, накрыўшы, мокрым абрусам, коўдрай, любым іншым шчыльным несінтэтычным матэрыялам; пры магчымасці – скарыстацца вогнетушыцелем адпаведнага класа. Але калі полымя ўжо распаўсюдзілася і неабходна ўмяшанне прафесійных ратавальнікаў, тады трэба як мага хутчэй патэлефанаваць па нумары “101” ці “112” і як мага хутчэй самым кароткім і самым бяспечным шляхам пакінуць памяшканне, кватэру, будынак. Самае галоўнае пры гэтым – паспрабаваць хутка ацаніць сітуацыю і ступень небяспекі для сябе асабіста, для жыхароў сваёй кватэры, для суседзяў па лесвічнай клетцы. Задача цяжкая нават для дарослага чалавека, улічваючы незвычайнасць сітуацыі, у якую трапляе чалавек пры пажары. Тут мусяць дапамагчы некаторыя элементарныя веды.
Калі вы адчулі пах дыму, гары, паспрабуйце хутка ўсталяваць, дзе знаходзіцца ачаг гарэння ці тлення:
• у вашай кватэры (у пакоі, кухні, дапаможным памяшканні, на балконе, лоджыі і г.д.);
• на лесвічнай клетцы (смеццеправод, паштовую скрыню і інш.);
• у суседняй кватэры (ідзе дым са шчылін дзвярэй);
• у суседнім доме (відаць з вашага акна).
Выявіўшы пажар, неабходна неадкладна выклікаць ратавальнікаў МНС. Гэта трэба зрабіць з бяспечнага месца, напрыклад, суседняй кватэры. Набраць нумар дзяжурнай службы МНС “101” або “112” і паведаміць наступныя звесткі:
• адрас, дзе выяўленае загаранне ці пажар;
• аб’ект, дзе адбываецца пажар: у двары, у кватэры, у школе, на складзе і г.д.;
• што канкрэтна гарыць: тэлевізар, мэбля, аўтамабіль;
• выйшаўшы з дому, сустракай пажарную машыну, паказвай самы хуткі і зручны праезд да месца ўзніклага пажару. Улічы, што прафесіяналам значна лягчэй патушыць агонь у самым пачатку; не прымушай іх рызыкаваць сваімі жыццямі на вялікім пажары з-за твайго прамаруджвання.
Бываюць выпадкі, калі загаранне ўзнікае прама на вачах, і чалавек мае некаторы час, каб не толькі не даць магчымасць распаўсюдзіцца агню, але і ліквідаваць гарэнне. Гэта небяспечная сітуацыя, да яе трэба быць гатовым і маральна, і фізічна. Пры гэтым неабходна памятаць, што:
па-першае, вылучаемы дым вельмі шкодны, ад яго нельга абараніцца, нават калі дыхаць праз волкую анучу (у густым дыме чалавек губляе прытомнасць пасля некалькіх удыхаў);
па-другое, гарэнне можа адбывацца настолькі хутка, што чалавек мае ўсяго некалькі хвілін на тое, каб толькі паспець зачыніць вокны, дзверы і самому пакінуць памяшканне;
па-трэцяе, нават пры паспяховым тушэнні не губляй з-пад увагі шлях да свайго адступлення, уважліва сачы за тым, каб выйсце заставалася вольным і незадымленым. У канчатковым выніку тваё жыццё значна даражэй за ўсё тое, што ёсць у кватэры і ў хаце.
Разбяром два распаўсюджаныя выпадкі, калі з будынка пры пажары яшчэ можна выйсці, і калі эвакуацыя звычайным шляхам ужо немагчымая. Найперш, як вызначыць для сябе, якім шляхам можна выходзіць, а якім нельга?
ПЕРШЫ ВАЖНЫ САВЕТ! Калі агонь не ў тваёй кватэры (пакоі), то, перш чым адкрыць дзверы кватэры (пакою) і выйсці вонкі, пераканайся, што за дзвярыма няма вялікага пажару: прыкладзі сваю руку да дзвярэй ці асцярожна памацай металічны замак, ручку. Калі яны гарачыя, то ні ў якім разе не адчыняй гэтыя дзверы.
ДРУГІ ВАЖНЫ САВЕТ! Не ўваходзь туды, дзе вялікая канцэнтрацыя дыму і бачнасць менш за 10 метраў, дастаткова зрабіць некалькі удыхаў, і ты можаш загінуць ад атручэння прадуктамі гарэння. (Дарэчы, у спакойным становішчы ў сваім пад’ездзе або ў кватэры прыкінь: колькі гэта – 10 метраў).
Калі дым і полымя дазваляюць выйсці з кватэры вонкі, то:
-сыходзь хутчэй ад агню; -нічога не шукай і не збірай;
-бегаючы, папярэдзь усіх, каго магчыма.
-калі ёсць магчымасць, перакрый газ, адначасна абясточы кватэру, адключыўшы напругу на электрычным шчыце, размешчаным на драбінчастай клетцы.
Ні ў якім разе не карыстайся ліфтам – ён можа стаць тваёй пасткай!
Калі пажар на працоўным месцы (кабінеце, цэху і т. п.) трэба:
1. Паведаміць у дзяжурную службу МНС па тэлефоне “101” ці “112”.
2. Неабходна апавясціць усіх навакольных Вас калег аб пажары.
3. Паспрабуйце, выкарыстоўваючы пажарныя краны, вогнетушыцелі, падручныя сродкі, патушыць агонь.
4. Калі бачыце, што сіл патушыць не хапае, то пакіньце небяспечную зону.
5. Пасля прыбыцця ратавальнікаў растлумачце, што і дзе гарыць.